Bir Dinsel Psikoz Olarak Kudüs Sendromu

Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam için kutsal şehir Kudüs’te rastlanan hastalık. Hangi unsurlar altında etkisini gösterir? Neler tetikler?

Kudüs’ü ziyarete gelen insanların şehrin tarihi birikimi, mistik atmosferi sebebiyle ani hezeyan, dini sanrı ve takıntı halleriyle başlayan sendrom aşırı dindarlıkla kendini göstermeye devam etmektedir. İlk tanım 1930'larda psikiyatrist Heinz Herman tarafından yapılmış, ardından İsrailli psikiyatristler çeşitli çalışmalar yürütmüştür. Fakat Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yazılan DSM, literatürde hastalığa dair yer vermemektedir. Yani, tanınmış bir teşhis değildir.

Hastalık genel hatlarıyla üç tipe ayrılmıştır. Birinci tip, daha önce psikolojik rahatsızlığı bulunan ve Kudüs’e gelmesiyle yoğun dini atmosfer karşısında rahatsızlığı nükseden insanlar, Mesih veya dini sorumluluk almış insan olduklarına inanırlar. İkinci tip, ilkiyle benzer fakat süregelen psikotik rahatsızlığı bulunmayanlardır. Üçüncü ise Mesih olarak tanınma gayretinde değil, aydınlanmış hissederek kendini olağan dışı ve başkalarına benzemeyen olarak görmektedir. Sanrılar, sürekli temizlenme ihtiyacı, beyaz ve bol giyinme isteği sendromun en sık belirtilerindendir. Hastalığın en ilginç tarafı, hangi din veya mezhebe mensup olursanız olun bunun belirleyici bir kriter olmamasıdır.

Kudüs’ü ziyaret eden herkes bu sendroma yakalanacak diye bir kaide yok. Zira oranı sadece %2. Sendromu yaşayanların ise şehirden ayrıldıkları takdirde etkisinden çıktıkları, tedavi gerektirmediği saptanmıştır.